Επί ποδός το νέο πτωχευτικό πλαίσιο για τα υπερχρεωμένα νομικά και φυσικά πρόσωπα με τη μεγάλη πλειονότητα των δανειοληπτών να παραμένουν πλήρως απροστάτευτοι εκτός εάν ….. ρευστοποιήσουν όλη τη περιουσία τους.
Ελλείψει, λοιπόν, προστατευτικού νομοθετικού πλαισίου το προσεχές χρονικό διάστημα έρχεται καταιγίδα πλειστηριασμών και κατασχέσεων με τον οφειλέτη – δανειολήπτη σε ρόλο αμυντικό να προσπαθεί να προβάλει εκ των υστέρων τα όποια δικαιώματα του έχουν απομείνει.
Πώς ξεκινάει συνήθως από την τράπεζα η διαδικασία που οδηγεί σε πλειστηριασμό ακινήτου;
Της διαδικασίας της εκτέλεσης προηγείται δικονομικά (στη συντριπτική πλειοψηφία των περιπτώσεων) η έκδοση και επίδοση Διαταγής προς Πληρωμή, την οποία ο οφειλέτης – δανειολήπτης μπορεί να προσβάλει με την άσκηση Ανακοπής ενώπιον του αρμοδίου Δικαστηρίου εντός της σύντομης προθεσμίας των 15 εργάσιμων ημερών από την κοινοποίηση.
Τι πρέπει, λοιπόν, να κάνει ο οφειλέτης σε περίπτωση που παραλάβει Διαταγή Πληρωμής από δικαστικό επιμελητή και ποια η άμυνα του;
Εντός της σύντομης προθεσμίας των 15 εργάσιμων ημερών πρέπει να καταθέσει και να επιδώσει (κοινοποιήσει) στην τράπεζα Ανακοπή με παραδεκτούς και βάσιμους λόγους που αφορούν είτε την ίδια την απαίτηση (το δάνειο, τους τόκους, το εκκαθαρισμένο κ.α.) είτε τον τίτλο (διαδικασία έκδοσης, αρμοδιότητα, τήρηση προδικασίας κ.α.), ώστε να κριθεί εκ των υστέρων από το Δικαστήριο η νομιμότητα ή μη του ποσού της απαίτησης, καθώς και του ίδιου του εκτελεστού τίτλου (δηλαδή της Διαταγής προς Πληρωμή).
Ποιες είναι οι κυριότερες τακτικές άμυνας;
Η νομολογία έχει πλούσιο υλικό να επιδείξει από περιπτώσεις δανειοληπτών που δικαιώθηκαν ύστερα από άσκηση Ανακοπής και σταμάτησαν έτσι την εκτέλεση σε βάρος τους. Αναφέρουμε τις πιο συνηθισμένες άμυνες, υπάρχουν δε πολλές ακόμη εξειδικευμένες τακτικές άμυνας, που εξαρτώνται από την εκάστοτε περίπτωση δανείου:
- Η Διαταγή Πληρωμής να ενσωματώνει παράνομες επιβαρύνσεις και παράνομα έξοδα κατά παράβαση του άρθρου 78 του Συντάγματος, της αρχής της διαφάνειας και με τον τρόπο αυτό η απαίτηση να είναι αβέβαιη προς το ύψος της [εισφορά του Ν. 128/1975, έξοδα φακέλου, έξοδα πιστοληπτικής ικανότητας, έξοδα κίνησης λογαριασμού, έξοδα νομιμοποίησης, παράνομοι ανατοκισμοί αυτών κ.α.]
- Η Διαταγή Πληρωμής να εκδόθηκε από αναρμόδιο κατά τόπον ή καθ’ ύλη Δικαστηρίου [π.χ. να εκδόθηκε στην Αθήνα, όταν ο δανειολήπτης είναι κάτοικος Θεσσαλονίκης]
- Η Διαταγή Πληρωμής να μην αναφέρει ούτε να επικαλείται τα επιτόκια που ίσχυαν κατά τη διάρκεια του δανείου, ώστε να μη μπορεί να διαγνωσθεί με ασφάλεια το ύψος της απαίτησης.
- Η απαίτηση να μην είναι εκκαθαρισμένη και νόμιμη διότι περιλαμβάνει τόκους υπολογισμένους με έτος 360 ημερών, κατά παράβαση των διατάξεων του 2 παρ. 6 του Ν 2251/1994 και του άρθρου 372 ΑΚ.
- Ένσταση καταχρηστικής άσκησης δικαιώματος [π.χ. όταν το δάνειο καταγγέλλεται καταχρηστικά ή μεσολαβεί πολύ μεγάλο διάστημα αδράνειας της τράπεζας ή όταν η τράπεζα αρνείται αδικαιολόγητα να συναινέσει σε ρύθμιση του].
- Καταχρηστικοί όροι που αφορούν τους εγγυητές. Οι εγγυητές παραιτούνται εκ των προτέρων από όλες τις ενστάσεις που τους δίνει ο νόμος, όπως η ένσταση δίζησης ή ελευθερώσεως. Σε ορισμένες περιπτώσεις [παραδείγματος χάριν, όταν οι εγγυητές δεν έχουν τεχνικές γνώσεις, τυγχάνουν αναλφάβητοι, είναι πολύ μεγάλης ή πολύ μικρής ηλικίας, έχουν ποσοστό αναπηρίας κ.α.] τα Δικαστήρια έχουν κρίνει ότι η παραίτηση από όλα τα δικαιώματα που τους δίνει ο νόμος είναι καταχρηστική.
- Έλλειψη ενεργητικής νομιμοποίησης της τραπεζικής εταιρίας, όταν έχουν μεσολαβήσει πολλαπλές μεταβιβάσεις χωρίς να τηρηθούν σωρευτικά όλες οι προϋποθέσεις που θέτει ο νόμος.
- Ένσταση παραγραφής συμβατικών τόκων και τόκων υπερημερίας.
- Λανθασμένος υπολογισμός των τόκων της δανειακής σύμβασης.
- Καταχρηστικοί Γενικοί Όροι Συναλλαγών (ΓΟΣ). [Έχει κριθεί, παραδείγματος χάριν, ότι είναι καταχρηστικοί οι όροι που δεν προσδιορίζουν εκ των προτέρων με σαφήνεια το επιτόκιο, αφήνουν το τίμημα επίτηδες αόριστο, επιβαρύνουν τη σύμβαση με υπέρογκα έξοδα, δίνουν το δικαίωμα στην τράπεζα να καταγγείλει τη σύμβαση όποτε θέλει κ.α.]
- Η απαίτηση δε προκύπτει με βέβαιο τρόπο από τα έγγραφα που προσκόμισε η τράπεζα για την έκδοση της Διαταγής Πληρωμής.
- Συμψηφισμός τυχόν ανταπαιτήσεων και ασφαλειών ιδίως ομολογιακών ή ενεχυριασμένων προϊόντων.
- Συμπεριφορά της τράπεζας αντίθετη στην αρχή της καλής πίστης και των συναλλακτικών ηθών.
Τι ακολουθεί τη Διαταγή Πληρωμής;
Τη Διαταγή Πληρωμής ακολουθεί η έναρξη της αναγκαστικής εκτέλεσης. Η τράπεζα μπορεί πλέον να κατάσχει (πέραν του ποσού του ακατάσχετου) τραπεζικούς λογαριασμούς, ενοίκια, μισθούς και συντάξεις, καθώς και κινητά και ακίνητα. Τα ακίνητα μετά την κατάσχεση τους πιθανότητα θα βγουν και σε ηλεκτρονικό πλειστηριασμό.
Για να σταματήσουμε τη διαδικασία της εκτέλεσης εν τη γενέσει της, εκτός από μια καλά δομημένη και βάσιμη Ανακοπή, χρειαζόμαστε και Αίτηση Αναστολής που τη συνοδεύει με αίτημα να σταματήσει κάθε διαδικασία εκτέλεσης μέχρι την έκδοση Απόφασης του Δικαστηρίου.
Έχει ο οφειλέτης δυνατότητα άμυνας και κατά της κατάσχεσης και του πλειστηριασμού;
Ναι, ο οφειλέτης μπορεί και πάλι να ασκήσει Ανακοπή κατά της Κατασχετήριας Έκθεσης που προσδιορίζει τον πλειστηριασμό του ακινήτου του, πλέον όμως (εφόσον έχει ήδη ασκήσει Ανακοπή κατά της Διαταγής ως άνω) οι λόγοι της Ανακοπής του περιορίζονται σε λιγότερα ζητήματα που αφορούν είτε την απαίτηση (στο μέρος που δεν καλύφθηκαν από την προηγούμενη ανακ0πή) και ιδίως τη διαδικασία του πλειστηριασμού, τον τρόπο διεξαγωγής και την τιμή πρώτης προσφοράς.
Ποια είναι η άμυνα του οφειλέτη κατά του πλειστηριασμού;
Οι κυριότερες τακτικές άμυνες κατά της κατάσχεσης και του πλειστηριασμού (πέραν των βασικών ως άνω) είναι, μεταξύ άλλων:
- Σφάλματα της τράπεζας κατά τη σύνταξη της κατασχετήριας έκθεσης και της διαδικασίας πλειστηριασμού [π.χ. λανθασμένη περιγραφή του ακινήτου, ζητήματα που αφορούν την περιαφή του εκτελεστήριου τύπου, ζητήματα αρμοδιότητας, μη ακριβής περιγραφή του εκτελεστού τίτλου κ.α.]
- Η πραγματική εμπορική αξία του κατασχεμένου ακινήτου είναι μεγαλύτερη από την τιμή πρώτης προσφοράς.
- Καταχρηστική επίσπευση πλειστηριασμού όταν υπάρχει και άλλη περιουσία ή το ποσό της απαίτησης είναι αναλογικά μικρό [π.χ. ενώ ο οφειλέτης διαθέτει διάφορα ακίνητα εκπλειστηριάζεται η ά κατοικία του]
- Καταχρηστική επίσπευση πλειστηριασμού [π.χ. κατά τις διαπραγματεύσεις ρύθμισης της οφειλής, συμπεριφορά ενάντια στην καλή πίστη]
- Έλλειψη ενεργητικής νομιμοποίησης [όταν έχουν μεσολαβήσει πολλαπλές μεταβιβάσεις του δανείου χωρίς τη σωρευτική τήρηση των προϋποθέσεων]
- Λοιπά δικονομικά σφάλματα.
Για κάθε ζήτημα που σας απασχολεί, μη διστάσετε να επικοινωνήσετε μαζί μας.
Διαθέτουμε πλούσια δικαστική και εξωδικαστική εμπειρία σε υποθέσεις επιτυχημένης άμυνας δανειοληπτών κατά παράνομων τραπεζικών ενεργειών και στεκόμαστε δίπλα σας, αρωγοί σ’ αυτόν τον άνισο αγώνα.
Θωμάς Στεφ. Καλοκύρης
Δικηγόρος LLM
Υπ. Διδάκτωρ Νομικής ΑΠΘ
Τομέας Εμπορικού & Τραπεζικού Δικαίου
Greek 
English 
French 
Chinese 
German