Out-of-Court Settlement of Borrowers Dealing with Financial Difficulties

By decision of the Credit and Insurance Committee, the Code of Conduct for Banks for the out-of-court management of non-performing loans was established pursuant to Law 4224/2013, it was published in the relevant Official Gazette (΄b 2289/27.08.2014) in August 2014 and is in force as amended on 31 March (Government Gazette ΄b 486/31.03.2015) and on 15 October 2015 (Government Gazette ΄b 2219/15.10.2015).

Ο Κώδικας αυτός θεσπίζει τις γενικές αρχές και τους κανόνες συμπεριφοράς των ιδρυμάτων και των δανειοληπτών, ώστε να καταλήξουν από κοινού μέσω της ανταλλαγής πληροφοριών και της διαβούλευσης είτε σε μια ενναλακτική λύση ρύθμισης, ήτοι τροποποίησης της σύμβασης με νέους όρους, είτε σε μια λύση οριστικής διευθέτησης, ήτοι συμφωνίας για την οριστική εξόφληση των οφειλών υπό όρους. Με σκοπό την επίτευξη των ανωτέρω συμφωνιών θεσπίστηκε η Διαδικασία Επίλυσης Καθυστερήσεων (Δ.Ε.Κ.), η οποία αφορά όχι μόνο τους δανειολήπτες, οι οποίοι αδυνατούν να ανταποκριθούν στις οφειλές τους, αλλά και εκείνους που εκτιμάται βάσιμα, με γνώμονα τη μεταβολή της περιουσιακής τους κατάσταης, ότι δε θα μπορέσουν να ανταπεξέλθουν στο μέλλον. Οφειλές οι οποίες μπορούν να υπαχθούν στην ανωτέρω διαδικασία αφορούν :

• Καταναλωτικά ∆άνεια
• Στεγαστικά ∆άνεια
• Πιστωτικές Κάρτες
• ∆άνεια Εταιρειών
• ∆άνεια Επαγγελματιών & Ατομικών Επιχειρήσεων

Η Διαδικασία αυτή προβλέπει πέντε στάδια και αφορά δανειολήπτες φυσικά και νομικά πρόσωπα :

1. Επικοινωνία με δανειολήπτη – τράπεζας
2. Συγκέντρωση οικονομικών και άλλων πληροφοριών
3. Αξιολόγηση των οικονομικών στοιχείων
4. Πρόταση των κατάλληλων λύσεων στο δανειολήπτη
5. Διαδικασία εξέτασης ενστάσεων

Ο δανειολήπτης μπορεί να απευθυνθεί στο κατάστημα εξυπηρέτησης, που ορίζεται απόν την οικεία τράπεζα, και, που, συνήθως, για φυσικά πρόσωπα είναι όλα τα κατά τόπους υποκαταστήματα της. Στο δεύτερο στάδιο της Δ.Ε.Κ. συμπληρώνει την «Τυποποιημένη Κατάσταση Οικονομικής Πληροφόρησης», που του χορηγείται από το πιστωτικό ίδρυμα, καθώς και παρέχει κάθε αναγκαία διευκρίνηση ή επιπλέον πληροφόρηση τυχόν απαιτηθεί  αφορούσα την οικονομική και περιουσιακή του κατάσταση.

Οι τύποι της ρυθμίσεως και οι προτεινόμενες λύσεις εναπόκεινται στην ευχέρεια του πιστωτικού ιδρύματος και συναρτώνται με τις ιδιαιτερότητες της κάθε περιπτώσεως. Κάποιες από τις ρυθμίσεις μπορούν να αφορούν ενδεικτικά :

• Πληρωμές του τόκου μόνο για συγκεκριμένη περίοδο.
• Μειωμένες δόσεις με παράταση της χρονικής διάρκειας του δανείου.
• Χορήγηση περιόδου χάριτος.
• Μεταφορά χρονικά μία ή περισσότερων δόσεων του δανείου.
• Τακτοποίηση Καθυστερούμενου Υπολοίπου.
• Κεφαλαιοποίηση ληξιπρόθεσμων οφειλών
• Αλλαγή τύπου επιτοκίου εκτοκισμού (σταθερό ή κυμαινόμενο)
• Μειωμένη δόση η οποία αναπροσαρμόζεται σταδιακά.

Οι ρυθμίσεις κατά περίπτωση μπορεί να αφορούν και την πώληση ή την ενοικίαση του ακινήτου ή ακόμη σε κάποιες περιπτώσεις να φτάσουν έως και μερική διαγραφή χρεών. Σημαντική και από άποψη εννόμων συνεπειών είναι η κατάταξη του δανειολήπτη από το ίδρυμα σε «συνεργάσιμου» ή «μη συνεργάσιμου», η οποία θα αποτελεί συνάρτηση της συμπεριφοράς, που ο πρώτος επιδεικνύει έναντι της Τράπεζας κατά την διεξαγωγή της διαδικασίας, και, ιδίως, της έγκαιρης παροχής κάθε αναγκαίας πληροφόρησης και ενημέρωσης, που τυχόν του αιτηθεί.

Λαμβάνεται, τέλος, υπόψιν, κατά το στάδιο της αξιολόγησης των οικονομικών στοιχείων του δανειολήπτη, η έννοια των «ευλόγων δαπανών διαβίωσης», όπως αυτή εξιδεικέυεται από τα στοιχεία της στατιστικής Έρευνας Οικογενειακών Προϋπολογισμών (ΕΟΠ).  Οι βασικές δαπάνες που περιλαμβάνονται είναι ενδεικτικά:

• Διατροφής, ένδυσης και υπόδησης.
• Όλες οι δαπάνες που σχετίζονται με την κατοικία.
• Όλα τα έξοδα κίνησης, συντήρησης και επισκευής μεταφορικών μέσων καθώς και τα ασφάλιστρα αυτοκινήτου-μηχανής.
• Δαπάνες χρήσης αστικών και υπεραστικών μέσων μαζικής μεταφοράς.
• Δαπάνες που σχετίζονται με την επισκευή και τη συντήρηση των διαρκών αγαθών οικιακής χρήσης, καθώς και όλα τα αγαθά για τη συνήθη οικιακή κατανάλωση.
• Δαπάνες αγαθών και υπηρεσιών ατομικής καθαριότητας και καλλωπισμού και λοιπά προσωπικά είδη καθώς και δαπάνες σχετικά με τα κατοικίδια ζώα.
• Δαπάνες σχετικά με την ενημέρωση και τη μόρφωση.
• Δαπάνες υπηρεσιών τηλεφωνίας και ταχυδρομικών υπηρεσιών.
• Δαπάνες ειδών και υπηρεσιών υγείας.
• Όλες οι δαπάνες υπηρεσιών εκπαίδευσης.
• Δαπάνες υπηρεσιών κοινωνικής προστασίας.

Κάθε ίδρυμα οφείλει να παρέχει στον ενδιαφερόμενο δανειολήπτη «Ενημερωτικό Φυλλάδιο προς τους Δανειολήπτες με Οικονομικές Δυσχέρειες», το οποίο, μάλιστα, οφείλει να καθιστά διαθέσιμο τόσο σε έντυπη όσο και ηλεκτρονική μορφή στον οικείο διαδικτυακό του τόπο.

---

Thomas Steph. Summer

Lawyer