Το Τριμελές Πλημμελειοδικείο Δράμας αθώωσε τον κατηγορούμενο, τον οποίο εκπροσώπησε ως συνήγορος υπεράσπισης ο Θωμάς Καλοκύρης, για το αδίκημα της διασποράς ψευδών ειδήσεων (191 ΠΚ).
Ειδικότερα, το Δικαστήριο δέχτηκε τους ισχυρισμούς της υπεράσπισης ότι δε στοιχειοθετείται η αντικειμενική υπόσταση του άρθρ. 191 ΠΚ, όπως ίσχυε πριν από την τροποποίηση του με το άρθρ. 36 του 4855/2021. Και αυτό διότι η διασπορά ψευδών ειδήσεων είναι αδίκημα αποτελέσματος και όχι διακινδύνευσης για την στοιχειοθέτηση του οποίου απαιτείται πράγματι να επέλθει ο φόβος αορίστου αριθμού ανθρώπων, οι οποίοι λόγω αυτού του φόβου προβαίνουν σε μη προγραμματισμένες ενέργειες ή ματαιώνουν προγραμματισμένες ενέργειες, βλάπτοντας με τον τρόπο αυτό την ικανότητα λειτουργίας της δημόσιας τάξης.
Δεν αρκεί επομένως, καταλήγει η απόφαση, μία είδηση να είναι ψευδής, αλλά θα πρέπει να προκύπτει από την δικογραφία ότι επήλθε φόβος σε συγκεκριμένα πρόσωπα και ότι αναγκάστηκαν πράγματι να προβούν σε προγραμματισμένες πράξεις ή σε ματαίωση τους.
Παρατίθεται απόσπασμα της υπ’ αριθ. 94/2023 Απόφασης Τριμελούς Πλημμελειοδικείου Δράμας:
<<[…] Σύμφωνα με τη διάταξη του άρθρου 191 του νέου ΠΚ, όπως ίσχυε από την έναρξη ισχύος του, -την 01.07.2019 και πριν την αντικατάστασή του από το άρ. 36 του ν. 4855/2021, με έναρξη ισχύος από 12.11.2021, «1. Όποιος δημόσια ή μέσω του διαδικτύου διαδίδει ή διασπείρει με οποιονδήποτε τρόπο Ψευδείς ειδήσεις με αποτέλεσμα να προκαλέσει φόβο σε αόριστο αριθμό ανθρώπων ή σε ορισμένο κύκλο ή κατηγορία προσώπων, που αναγκάζονται έτσι να προβούν σε μη προγραμματισμένες πράξεις ή σε ματαίωσή τους, με κίνδυνο να προκληθεί ζημία στην οικονομία, στον τουρισμό ή στην αμυντική ικανότητα της χώρας ή να διαταραχθούν 01 διεθνείς της σχέσεις, τιμωρείται με φυλάκιση έως τρία έτη ή χρηματική ποινή. 2. Όποιος από αμέλεια γίνεται υπαίτιος της πράξης της προηγούμενης παραγράφου τιμωρείται με χρηματική ποινή ή παροχή κοινωφελούς εργασίας.»
Για την αντικειμενική υπόσταση της πράξης, επομένως, απαιτούνται α} η δημόσια ή μέσω του διαδικτύου διάδοση ή διασπορά με οποιονδήποτε τρόπο Ψευδών ειδήσεων, β} η εντεύθεν πρόκληση φόβου σε αόριστο αριθμό ανθρώπων ή σε ορισμένο κύκλο ή κατηγορία προσώπων, γ} ο εξαναγκασμός αυτών να προβούν σε μη προγραμματισμένες πράξεις ή σε ματαίωσή τους και δ} ο κίνδυνος (από του εξαναγκασμό αυτό) να προκληθεί ζημία στην οικονομία, στον τουρισμό ή στην αμυντική ικανότητα της χώρας ή να διαταραχθούν οι διεθνείς σχέσεις της χώρας (βλ. Ε. Καμπέρου σε Ερμηνεία Νέου Ποινικού Κώδικα Χαραλαμπάκη σελ. 1319).
[….] Όμως δεν αποδείχθηκε από οποιοδήποτε αποδεικτικό μέσο ότι οι ανωτέρω ψευδείς ειδήσεις πράγματι οδήγησαν πολίτες στην ματαίωση προγραμματισμένων πράξεων […] με αποτέλεσμα να μην πληρούται η αντικειμενική υπόσταση του διωκόμενου αδικήματος, κατά τα αναλυτικά αναφερθέντα στην προηγηθείσα νομική σκέψη. Κατά συνέπεια θα πρέπει να κηρυχθεί αθώος της πράξης, που του αποδίδεται σύμφωνα με το κατηγορητήριο [….]
Thomas Kalokiris
MDE-Anwalt
Mindest. Doktor der Rechtswissenschaften, AUTH