Έννοια διανομής (outsourcing) και οικονομική σημασία
Η παγκόσμια εμβέλεια, ο διευρυμένος όγκος και η ταχύτητα των συναλλαγών μιας σύγχρονης επιχείρησης καθιστούν αναγκαία την προσφυγή σε άλλες επιχειρήσεις ή ανεξάρτητους επαγγελματίες για την διενέργεια εργασιών παραγωγής, οργάνωσης και προώθησης των προϊόντων της. Τα πρόσωπα αυτά δεν ανήκουν στο προσωπικό της επιχείρησης, αλλά αναπτύσσουν ανεξάρτητη δραστηριότητα, η οποία αποσκοπεί στην εξεύρεση πελατείας και στη διαμεσολάβηση μεταξύ προσφοράς και ζήτησης, ήτοι μεταξύ της επιχείρησης και της εν λόγω πελατείας[1]. Με τον τρόπο αυτό η επιχείρηση υποκαθιστά την δική της οργάνωση με την διαμόρφωση ενός δικτύου παραγωγής ή διανομής των προϊόντων της, μειώνοντας, κατά τον τρόπο αυτό, το λειτουργικό της κόστος, αλλά και διευρύνοντας ευχερέστερα την γεωγραφική της παρουσία με την πρόσβαση σε πρόσωπα με γνώση της εκάστοτε επιτόπιας αγοράς[2].
Η προσφυγή σε ανεξάρτητες επιχειρήσεις ή επαγγελματίες για την προώθηση των προϊόντων ή υπηρεσιών της επιχείρησης και την διαμεσολάβηση μεταξύ των πελατών της ονομάζεται διανομή, ενώ συστήματα διανομής καλούνται οι οργανωτικές μορφές του συμβατικού δεσμού μεταξύ της επιχείρησης και του διαμεσολαβητή. Μάλιστα, η επιχείρηση μπορεί να προσφύγει σε περισσότερους από έναν διαμεσολαβητές, διαφορετικής ή ίδιας μορφής, οι οποίοι ενεργούν ελεύθερα και ανεξάρτητα από τη δράση των υπολοίπων, διαμορφώνοντας, κατά αυτόν τον τρόπο, ένα σύνθετο δίκτυο διανομής[3], με ενιαία εμφάνιση, οικονομική και ανταγωνιστική πολιτική, το οποίο αποκτά τη δική του αυτόνομη δυναμική, με αποτέλεσμα τη μεγιστοποίηση της συναλλακτικής ισχύς της επιχείρησης.
Επιμέρους συστήματα
Η διαμεσολάβηση μεταξύ της επιχείρησης και των πελατών της ασκείται από ομάδα ανεξάρτητων επιχειρηματιών ως ενδιάμεσων, είτε ευκαιριακά (π.χ. μεσίτες) είτε σε διαρκή και σταθερή βάση (π.χ. διανομέας σε σύμβαση διανομής). Οι ενδιάμεσοι, οι οποίοι συνδέονται με την επιχείρηση με σταθερούς και διαρκείς δεσμούς εμπιστοσύνης, συνθέτουν το δίκτυο διανομής της επιχείρησης και εντάσσονται σε αυτό σε διαφορετικό βαθμό ανάλογα με τη μορφή τους.
Έχουν αναδειχθεί στην πράξη τέσσερα βασικά μορφώματα σταθερούς και διαρκούς διαμεσολάβησης μεταξύ της επιχείρησης και της πελατείας της, ήτοι ο εμπορικός αντιπρόσωπος, ο παραγγελιοδοχικός αντιπρόσωπος, ο διανομέας στη σύμβαση διανομής, και ο λήπτης franchising[4]. Τα ανωτέρα συστήματα διανομής διαφοροποιούνται μεταξύ τους ανάλογα με την κατανομή του εμπορικού κινδύνου, την αμοιβή του διαμεσολαβητή, το βαθμό ένταξης στο δίκτυο, καθώς και την ποιότητα και το είδος των διανεμηθέντων προϊόντων ή υπηρεσιών. Παρόλα αυτά, οι ιδιομορφίες και η ποικιλία των συναλλαγών διαμορφώνουν στην πράξη και κατά περίπτωση μορφές διαμεσολάβησης, που εμπεριέχουν στοιχεία διαφόρων συστημάτων, οπότε απομένει στον εφαρμοστή και ερμηνευτή της σύμβασης να τις κατατάξει, κάθε φορά, στην προσήκουσα κατηγορία, σύμφωνα με τη βούληση των μερών, την καλή πίστη (άρθρα 173, 200 ΑΚ) αλλά και τα θεμελιώδη γνωρίσματα των μορφωμάτων, ώστε να ενταχθούν, στη συνέχεια, στο ανάλογο σύστημα εφαρμοστέων κανόνων δικαίου.
Παράλληλα, με τα συστήματα διανομής, κατά τα οποία η σχέση, που συνδέει τον έμπορο και το διαμεσολαβητή χαρακτηρίζεται από σταθερότητα και διάρκεια, ανεξάρτητοι επιχειρηματίες προσφέρουν υπηρεσίες διαμεσολάβησης ευκαιριακά και σε αόριστο αριθμό προσώπων. Τα πρόσωπα αυτά, όπως ο πράκτορας, ο μεσίτης και ο παραγγελιοδόχος δε συνδέονται με την επιχείρηση με σταθερούς δεσμούς συνεργασίας και εμπιστοσύνης και, ως εκ τούτου, δεν εντάσσονται στο δίκτυο διανομής της, αλλά παρέχουν τις υπηρεσίες τους ευκαιριακά και σε όποιον, κατά περίπτωση, τις ζητήσει[5].
[1] Δημητρίου Ι. Ανδρουτσοπούλου, Η σύμβασις εμπορικής αντιπροσωπείας, Αθήνα 1968, σελ. 5.
[2] Ευάγγελος Εμμ. Περάκης/ Νικόλαος Κ. Ρόκας, Γενικό Μέρος Εμπορικού Δικαίου – Αξιόγραφα, εκδόσεις Νομική Βιβλιοθήκη ΑΕΒΕ, 2013, σελ. 245.
[3] Ευάγγελος Εμμ. Περάκης/ Νικόλαος Κ. Ρόκας, Γενικό Μέρος Εμπορικού Δικαίου – Αξιόγραφα, 2013, σελ. 280.
[4] Γεώργιος Ι. Μπαμπέτας, Η εμπορική αντιπροσωπεία στο δίκαιο κατά των περιορισμών του ελεύθερου ανταγωνισμού, εκδόσεις Αντ. Ν. Σάκκουλα Αθήνα – Κομοτηνή, 2003, σελ. 2.
[5] Ευάγγελος Εμμ. Περάκης/ Νικόλαος Κ. Ρόκας, Γενικό Μέρος Εμπορικού Δικαίου – Αξιόγραφα, 2013, σελ. 282.
Thomas Stéph. Été
French 
Greek 
English 
Chinese 
German